Raportowanie MDR o obowiązku raportowania Schematów Podatkowych

Raportowanie MDR (Mandatory Disclosure Rules) – Wszystko, co musisz wiedzieć o obowiązku raportowania Schematów Podatkowych

Obowiązek raportowania MDR (Mandatory Disclosure Rules), wprowadzony na mocy ustawy z 1 stycznia 2019 roku, jest jednym z kluczowych narzędzi walki z unikaniem opodatkowania oraz zwiększania transparentności systemu podatkowego w Polsce. MDR nakłada obowiązek informowania organów skarbowych o działaniach i konstrukcjach podatkowych mogących mieć wpływ na zobowiązania podatkowe podmiotów. Głównym celem tych przepisów jest umożliwienie szybkiego identyfikowania oraz analizowania przez organy podatkowe tzw. schematów podatkowych, czyli działań mających na celu minimalizację obciążeń podatkowych.

Przepisy MDR obejmują szeroki zakres działań, w tym transakcje krajowe i międzynarodowe, oraz dotyczą zarówno doradców podatkowych, promotorów, jak i samych podatników.

Geneza i cel regulacji MDR

Obowiązek MDR w Polsce jest częścią szerszych europejskich działań przeciwko unikaniu opodatkowania i wynika z dyrektywy unijnej DAC 6. Dyrektywa ta nałożyła na państwa członkowskie obowiązek wdrożenia przepisów umożliwiających skuteczniejsze monitorowanie działań zmierzających do obniżenia zobowiązań podatkowych, zwłaszcza w ramach transakcji transgranicznych. W Polsce przepisy MDR są szczegółowo uregulowane w Ordynacji podatkowej i mają na celu:

• Zwiększenie transparentności: Umożliwienie organom skarbowym wczesnego wykrywania schematów podatkowych i ich oceny pod kątem legalności.
• Ograniczenie nadużyć: MDR stanowi narzędzie do walki z agresywną optymalizacją podatkową, szczególnie w przypadku działań, których jedynym celem jest uniknięcie opodatkowania.
• Przygotowanie organów skarbowych do działań zapobiegawczych: Dzięki raportowaniu MDR organy mogą skutecznie reagować na działania podatników, które mogą prowadzić do utraty wpływów budżetowych.

W praktyce oznacza to, że działania i konstrukcje podatkowe, które mogły wcześniej funkcjonować na granicy legalności, obecnie podlegają większej kontroli i mogą być uznane za schematy podatkowe.

MDR – Kogo Dotyczy Obowiązek Raportowania?

Obowiązek raportowania MDR jest skierowany do trzech głównych grup podmiotów: promotorów, korzystających i wspomagających. Wszyscy oni mają określone obowiązki wynikające z przepisów MDR, choć zakres odpowiedzialności różni się w zależności od roli w procesie raportowania.

a) Promotorzy

Promotorem jest osoba lub podmiot, który tworzy, proponuje lub wdraża schemat podatkowy. W praktyce promotorem może być doradca podatkowy, adwokat, radca prawny, księgowy czy firma doradcza, której usługi obejmują opracowanie struktur podatkowych. Promotor ma obowiązek zgłaszania schematu podatkowego w ciągu 30 dni od dnia, w którym schemat zostanie udostępniony klientowi lub wdrożony.

Promotorzy są zobowiązani do:

• Zgłaszania schematów o charakterze standaryzowanym (czyli takich, które mogą być stosowane przez różnych podatników).
• Zachowania szczególnej staranności przy analizie działań klientów pod kątem ich zgodności z przepisami MDR.

 

b) Korzystający

Korzystającym jest osoba lub podmiot, który faktycznie stosuje dany schemat podatkowy. Obowiązek raportowania MDR spoczywa na korzystającym, gdy:

• Schemat został stworzony wewnętrznie i nie był przedmiotem zgłoszenia przez promotora.
• Korzystający dokonuje samodzielnej optymalizacji podatkowej.

W sytuacjach, gdy schemat nie został zgłoszony przez promotora, korzystający ma obowiązek samodzielnie złożyć raport MDR. Przykładami korzystających są duże przedsiębiorstwa, które stosują zaawansowane konstrukcje podatkowe w celu obniżenia zobowiązań.

c) Wspomagający

Wspomagającym jest osoba lub podmiot, który, chociaż nie opracował schematu, aktywnie wspiera jego wdrożenie i funkcjonowanie. Przykładem wspomagających są księgowi, biegli rewidenci oraz inne podmioty świadczące usługi na rzecz korzystających. Wspomagający jest zobowiązany do raportowania MDR, gdy wie lub powinien wiedzieć, że działania, w które jest zaangażowany, stanowią schemat podatkowy.

Czym jest schemat podatkowy według przepisów MDR?

Schemat podatkowy, zgodnie z polskimi przepisami, to konstrukcja, która może mieć wpływ na wysokość zobowiązań podatkowych lub sposób ich naliczania. Schematem podatkowym może być np. konstrukcja prawna, która prowadzi do zmniejszenia podstawy opodatkowania, przeniesienia dochodów do innej jurysdykcji czy rozłożenia zobowiązań podatkowych w czasie.

Schemat podatkowy musi spełniać określone kryteria, aby kwalifikować się do zgłoszenia:

• Korzyść podatkowa: Jeśli główną korzyścią płynącą ze schematu jest obniżenie podatku, istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że działania te będą wymagały raportowania.
• Standaryzacja schematu: Schemat, który jest powielany i stosowany przez więcej niż jednego podatnika, jest częściej uznawany za schemat podatkowy.
• Zawieranie szczególnych rozwiązań prawnych lub finansowych: Działania polegające na przenoszeniu dochodów do jurysdykcji o niższym opodatkowaniu, stosowanie spółek celowych i innych narzędzi optymalizacyjnych mogą kwalifikować schemat do zgłoszenia.

 

Rodzaje schematów podatkowych

Przepisy MDR wyróżniają trzy główne typy schematów podatkowych:

a) Schematy krajowe

Dotyczą działań, które mają miejsce wyłącznie na terytorium Polski i których celem jest uzyskanie korzyści podatkowej wynikającej z krajowego prawa podatkowego. Przykładami mogą być konstrukcje związane z ulgami podatkowymi, np. ulga na badania i rozwój.

b) Schematy transgraniczne

Dotyczą działań mających wpływ na zobowiązania podatkowe w więcej niż jednym kraju. Schematy transgraniczne są szczególnie monitorowane przez Krajową Administrację Skarbową, ponieważ mogą prowadzić do transferu dochodów do jurysdykcji o niższych stawkach podatkowych. Schemat transgraniczny wymaga zgłoszenia, jeśli spełnia jedno lub więcej z kryteriów określonych w ustawie MDR.

c) Schematy standaryzowane

Schematy standaryzowane mają powtarzalny charakter i mogą być stosowane przez różne podmioty. Przykładem są konstrukcje leasingowe lub umowy zawierane w ramach grup kapitałowych. Standaryzacja takich schematów oznacza, że są one łatwo powielane i mogą stanowić standardowe narzędzie optymalizacyjne.

Proces i terminy raportowania MDR

Obowiązek raportowania MDR wiąże się z przestrzeganiem rygorystycznych terminów, które zależą od roli podmiotu raportującego i rodzaju schematu.

a) Terminy dla Promotorów

Promotorzy muszą zgłosić schemat do KAS w terminie 30 dni od dnia:

• Udostępnienia schematu klientowi.
• Rozpoczęcia wdrażania schematu.
• Podjęcia pierwszych czynności zmierzających do wdrożenia schematu.

 

b) Terminy dla Korzystających

Korzystający mają 30 dni na zgłoszenie schematu podatkowego w przypadku, gdy nie zrobił tego promotor. Termin ten liczy się od dnia, w którym korzystający zastosował schemat lub uzyskał korzyść podatkową.

c) Terminy dla Wspomagających

Wspomagający, podobnie jak promotorzy i korzystający, mają 30 dni na zgłoszenie schematu, licząc od dnia, w którym podjęli działania wspierające wdrożenie schematu. Dla wspomagających obowiązek raportowania MDR dotyczy sytuacji, gdy mają świadomość, że działania mogą stanowić schemat podatkowy.

Jak zgłosić schemat podatkowy? – Praktyczne wskazówki

Raportowanie MDR odbywa się za pomocą formularzy MDR udostępnionych przez Krajową Administrację Skarbową. Proces ten wymaga szczegółowego opisu działań, uczestników i korzyści podatkowych wynikających ze schematu.

Rodzaje formularzy MDR:

• MDR-1: Formularz zgłaszany przez promotorów i korzystających w celu poinformowania o schemacie podatkowym.
• MDR-2: Formularz zgłaszany przez wspomagających.
• MDR-3: Formularz, w którym korzystający raportuje uzyskaną korzyść podatkową.

Po złożeniu formularza KAS przydziela schematowi Numer Schematu Podatkowego (NSP), który należy umieszczać w dalszej dokumentacji.

Sankcje za niewywiązanie się z obowiązku MDR

Niezgłoszenie schematu podatkowego w terminie może skutkować dotkliwymi karami finansowymi i osobistymi sankcjami:

• Kary dla promotorów i korzystających: Kary mogą wynieść nawet do 21 milionów złotych, co stanowi jedno z najwyższych ryzyk finansowych dla przedsiębiorstw nieprzestrzegających przepisów MDR.

• Kary dla wspomagających: W przypadku wspomagających, którzy nie dopełnili obowiązku raportowania, także przewidziano grzywny, jednak są one niższe niż dla promotorów i korzystających.

• Odpowiedzialność karno-skarbowa: W przypadkach umyślnego naruszenia przepisów osoby odpowiedzialne za raportowanie MDR mogą ponieść konsekwencje karno-skarbowe, co może obejmować także odpowiedzialność karną w razie poważnych nadużyć.

 

Przykłady działań podlegających zgłoszeniu MDR

Aby lepiej zrozumieć zakres MDR, przedstawiamy kilka przykładów działań mogących podlegać zgłoszeniu:

• Zagraniczna spółka holdingowa: Przeniesienie dochodów do podmiotu zagranicznego, aby skorzystać z niższego opodatkowania, może zostać uznane za schemat podatkowy.

• Agresywna amortyzacja: Schematy, które maksymalizują amortyzację środków trwałych w celu obniżenia podatku, także mogą podlegać zgłoszeniu MDR.

 

Obowiązek raportowania MDR stanowi istotne wyzwanie dla przedsiębiorców, doradców podatkowych oraz innych osób zaangażowanych w planowanie podatkowe. Znajomość przepisów MDR i ich prawidłowe stosowanie pozwala nie tylko na uniknięcie sankcji, ale także na zgodność działań z przepisami podatkowymi.

Skontaktuj się z TaxFinLaw, aby dowiedzieć się, jak spełnić obowiązek raportowania MDR i uniknąć ryzyk związanych z błędnym zgłaszaniem schematów.