Tax Fin Law | TFL
DORADZTWO PODATKOWE
W ostatnich latach dynamiczny rozwój elektromobilności stał się jednym z kluczowych tematów w sektorze motoryzacyjnym oraz energetycznym. Związany z tym wzrost liczby pojazdów elektrycznych pociąga za sobą konieczność dostosowania systemów prawnych, w tym systemu podatkowego, do nowych technologii i praktyk rynkowych. Szczególne znaczenie dla podatników zajmujących się infrastrukturą ładowania pojazdów elektrycznych mają przepisy dotyczące podatku od towarów i usług (VAT), a przede wszystkim klasyfikacja działań związanych z ładowaniem samochodów elektrycznych.
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z dnia 20 kwietnia 2023 r. w sprawie o sygnaturze C‑282/22 dotyczył kluczowej kwestii – czy ładowanie pojazdów elektrycznych w punktach ładowania należy traktować na gruncie VAT jako dostawę towarów, czy też jako świadczenie usług. Sprawa, która doprowadziła do wydania tego orzeczenia, pochodziła z Polski, gdzie podatnik planował prowadzić działalność polegającą na udostępnianiu urządzeń do ładowania pojazdów elektrycznych.
Podatnik wystąpił z wnioskiem o interpretację indywidualną, pytając, jak zakwalifikować jego działalność dla celów VAT. Cena pobierana od użytkowników stacji ładowania miała być uzależniona od kilku czynników, takich jak czas ładowania wyrażony w minutach lub godzinach oraz standard konektora wybranego przez użytkownika. W wydanej interpretacji indywidualnej uznano, że podstawowym świadczeniem, jakim interesują się użytkownicy, jest dostawa energii elektrycznej, a wszelkie dodatkowe usługi, takie jak udostępnianie stacji ładowania, mają charakter pomocniczy.
Sprawa nie zakończyła się jednak na poziomie interpretacji indywidualnej, gdyż organ podatkowy wniósł skargę kasacyjną, a sprawa trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA). Sąd ten, widząc złożoność problemu, postanowił zwrócić się do TSUE z pytaniem prejudycjalnym, prosząc o wyjaśnienie, jak należy klasyfikować tę działalność na gruncie przepisów unijnych dotyczących VAT. NSA zwrócił uwagę na kwestię rozróżnienia między dostawą towarów a świadczeniem usług, co jest kluczowe dla określenia prawidłowej stawki VAT oraz momentu powstania obowiązku podatkowego.
TSUE w swoim wyroku wskazał na fundamentalne znaczenie analizy świadczeń złożonych, czyli takich, które obejmują więcej niż jeden element składowy. Trybunał podkreślił, że kluczowe dla określenia charakteru danej transakcji (czy jest to dostawa towarów, czy świadczenie usług) jest ustalenie dominującego elementu tej transakcji z punktu widzenia przeciętnego użytkownika.
W kontekście ładowania pojazdów elektrycznych Trybunał wskazał, że z perspektywy przeciętnego użytkownika najważniejszym elementem transakcji jest dostarczenie energii elektrycznej do pojazdu. To właśnie energia elektryczna jest dobrem konsumpcyjnym, które użytkownik nabywa w trakcie korzystania z punktu ładowania, podobnie jak w przypadku zakupu paliwa na stacji benzynowej.
W konsekwencji, TSUE uznał, że takie świadczenie należy klasyfikować na gruncie VAT jako dostawę towaru, a nie świadczenie usługi.
Podstawą tej decyzji była analiza dominującego charakteru świadczenia, zgodnie z którą to energia elektryczna stanowi główny cel transakcji, podczas gdy inne elementy – takie jak udostępnienie infrastruktury ładowania, możliwość wyboru typu konektora, czy dodatkowe usługi – mają charakter pomocniczy. TSUE oparł swoje rozstrzygnięcie na wcześniej przyjętej linii orzeczniczej dotyczącej świadczeń złożonych, zgodnie z którą jeśli jedno świadczenie jest główne, a inne są pomocnicze, to dla celów podatkowych całą transakcję należy traktować jednolicie, jako świadczenie główne.
W tym kontekście kluczowe znaczenie miało ustalenie, że to energia elektryczna jest „towarem” dostarczanym użytkownikowi, a cała reszta świadczeń związanych z tą transakcją (np. dostęp do infrastruktury ładowania) służy jedynie umożliwieniu dostarczenia tego towaru.
Wyrok TSUE w sprawie C‑282/22 ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców działających w branży elektromobilności, zwłaszcza dla tych, którzy zajmują się udostępnianiem punktów ładowania. Klasyfikacja ładowania pojazdów elektrycznych jako dostawy towaru (energii elektrycznej) niesie ze sobą szereg konsekwencji podatkowych:
Stawka VAT – Energia elektryczna jest opodatkowana według odpowiednich stawek VAT obowiązujących dla towarów w danym kraju. W Polsce na przykład dostawa energii elektrycznej jest opodatkowana stawką 23%, co może mieć znaczenie przy kalkulacji cen dla użytkowników stacji ładowania.
Moment powstania obowiązku podatkowego – W przypadku dostawy towarów obowiązek podatkowy powstaje zazwyczaj w momencie dostarczenia towaru. W kontekście ładowania pojazdów elektrycznych momentem dostawy towaru będzie zakończenie procesu ładowania.
Obowiązki ewidencyjne – Operatorzy punktów ładowania powinni odpowiednio dostosować swoje systemy ewidencyjne i fakturowania, aby prawidłowo rozliczać VAT z tytułu dostawy energii elektrycznej, a nie świadczenia usług.
Warto zwrócić uwagę, że każda transakcja powinna być oceniana w kontekście jej specyficznych okoliczności. Wyrok TSUE dotyczy konkretnego przypadku, w którym kluczowym elementem transakcji było dostarczenie energii elektrycznej. Jednakże nie można wykluczyć, że w innych przypadkach ładowanie pojazdów elektrycznych może zostać zakwalifikowane jako świadczenie usług, szczególnie gdy udostępnianie infrastruktury i związane z tym usługi stanowią istotny element oferty.
Na przykład, w przypadku ładowania pojazdów w ramach abonamentowych pakietów usług, gdzie kluczowym elementem dla klienta jest dostęp do infrastruktury i możliwość korzystania z szerokiego wachlarza dodatkowych usług (np. serwis techniczny, usługi związane z zarządzaniem flotą pojazdów elektrycznych), transakcja taka może mieć charakter bardziej usługowy niż towarowy. Kluczowe znaczenie ma więc analiza każdej sytuacji z osobna, biorąc pod uwagę oczekiwania klientów oraz charakter świadczenia dominującego.
Wyrok w sprawie C‑282/22 wpisuje się w szeroką linię orzeczniczą TSUE dotyczącą kwalifikacji świadczeń złożonych. Trybunał wielokrotnie podkreślał, że dla celów VAT kluczowe znaczenie ma identyfikacja dominującego elementu transakcji oraz to, czy inne elementy mają charakter pomocniczy. Orzecznictwo TSUE w tym zakresie jest stosunkowo spójne i przewiduje, że jeśli świadczenie główne można zidentyfikować, to całą transakcję należy traktować jednolicie, nawet jeśli obejmuje ona różne elementy.
Na przykład, w sprawach dotyczących sprzedaży towarów z usługami dodatkowymi, takich jak sprzedaż telefonów komórkowych wraz z abonamentem (sprawa C-392/11) czy świadczenie usług hotelowych (sprawa C-463/16), TSUE wielokrotnie wskazywał, że dominujący charakter świadczenia ma kluczowe znaczenie dla klasyfikacji transakcji na gruncie VAT.
Podsumowując stwierdzić należy, że wyrok TSUE z dnia 20 kwietnia 2023 r. w sprawie C‑282/22 dostarcza jasnych wytycznych dotyczących kwalifikacji podatkowej ładowania pojazdów elektrycznych. Trybunał uznał, że tego rodzaju działalność powinna być traktowana jako dostawa towarów, gdzie głównym świadczeniem jest dostarczenie energii elektrycznej, a inne usługi związane z udostępnianiem infrastruktury są jedynie pomocnicze.
Dla przedsiębiorców działających w sektorze elektromobilności oznacza to konieczność dostosowania praktyk podatkowych i ewidencyjnych do wytycznych wynikających z tego orzeczenia. Operatorzy punktów ładowania powinni pamiętać o tym, aby klasyfikować dostarczanie energii elektrycznej jako dostawę towaru i odpowiednio naliczać VAT.
Nie można jednak zapominać, że każda transakcja powinna być analizowana indywidualnie, a świadczenia mogą mieć różny charakter w zależności od kontekstu i oczekiwań klientów. Orzeczenie TSUE stanowi ważny krok w kierunku ujednolicenia podejścia do rozliczeń podatkowych w sektorze ładowania pojazdów elektrycznych, ale jednocześnie otwiera drogę do dalszych analiz i interpretacji, zwłaszcza w przypadkach bardziej złożonych świadczeń usługowych.
Skontaktuj się z TaxFinLaw, aby uzyskać pomoc w prawidłowym rozliczeniu podatkowym ładowania pojazdów elektrycznych i zrozumieć obowiązujące przepisy.
Dowiedz się więcej: Wakacje od ZUS - wnioski od listopada
Kontakt:
e-mail: daniel.borzym@gmail.com
tel: 507 95 44 06