Kontakt

Tax Fin Law  |  TFL

30 września 2024

Salami slicing w procesie inwestycyjnym

DORADZTWO PRAWNE

Naruszenie "Salami Slicing" w Praktyce Inwestycyjnej: Analiza i Konsekwencje

Współczesne procesy inwestycyjne często stają przed wyzwaniami związanymi z ochroną środowiska. Jednym z bardziej kontrowersyjnych zjawisk, które mogą pojawić się w tym kontekście, jest tzw. "salami slicing". Metoda ta polega na umyślnym dzieleniu planowanej inwestycji na mniejsze fragmenty, co ma na celu obniżenie wymagań dotyczących przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko. W artykule omówimy mechanizmy ochrony przed tym zjawiskiem, a także przedstawimy istotne orzecznictwo i regulacje prawne.

Czym jest "Salami Slicing"?

"Salami slicing" to technika stosowana w inwestycjach, polegająca na dzieleniu większego projektu na mniejsze fragmenty, aby uniknąć wymogów związanych z pełną oceną oddziaływania na środowisko. Przykładem może być budowa infrastruktury, takiej jak drogi czy linie kolejowe, gdzie każdy odcinek jest oceniany oddzielnie, co może prowadzić do niedoszacowania kumulatywnego wpływu całego przedsięwzięcia na środowisko. Działania te mogą prowadzić do tego, że poszczególne elementy projektu są traktowane jako odrębne przedsięwzięcia, co w praktyce może skutkować pominięciem całościowych skutków oddziaływania na środowisko.

Orzecznictwo Europejskie

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 16 września 2004 r. (sprawa C-227/01) jasno wskazał, że podział przedsięwzięcia na etapy jest dopuszczalny, pod warunkiem że nie prowadzi do uniknięcia procedury oceny oddziaływania na środowisko. Kluczowym elementem jest tutaj kwestia powiązania technologicznego poszczególnych fragmentów inwestycji, co może być traktowane jako jedno całościowe przedsięwzięcie.

Przepisy Prawne

Zgodnie z polskim prawodawstwem, szczególnie z ustawą o ocenach oddziaływania na środowisko, istnieją mechanizmy, które mają na celu zapobieganie praktyce "salami slicing". W art. 3 ust. 1 pkt 13 ustawy definiuje się pojęcie "przedsięwzięcia", które powinno być przedmiotem oceny. Ustawa wskazuje, że przedsięwzięcia powiązane technologicznie muszą być traktowane jako całość, co oznacza, że nie można ich dzielić na fragmenty bez uwzględnienia ich kumulatywnego oddziaływania.

Ocena Oddziaływania na Środowisko

Art. 63 ust. 1 ustawy środowiskowej określa, że przy ocenie oddziaływania na środowisko należy uwzględnić szereg uwarunkowań, w tym rodzaj i charakterystykę przedsięwzięcia, a także jego powiązania z innymi inwestycjami. W praktyce oznacza to, że każde przedsięwzięcie powinno być analizowane w kontekście wszystkich potencjalnych skutków dla środowiska, co ma kluczowe znaczenie w przypadku inwestycji liniowych, które mogą przecinać obszary cenne przyrodniczo.

Skutki Praktyki "Salami Slicing"

Podział projektu na mniejsze części może prowadzić do sytuacji, w której każdy fragment jest oceniany osobno i uzyskuje pozytywne decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach. Takie działania mogą być korzystne dla inwestorów, ale stanowią poważne zagrożenie dla ochrony środowiska. Zgodnie z dyrektywą 85/337, która wskazuje na konieczność oceny projektów mogących znacząco wpływać na środowisko, działania te są niezgodne z celem legislacji.

Wnioski

Praktyka "salami slicing" stanowi poważne wyzwanie dla ochrony środowiska i skuteczności procedur oceny oddziaływania na środowisko. Ustawodawca, zarówno na poziomie krajowym, jak i unijnym, wprowadził regulacje mające na celu zminimalizowanie ryzyka związanych z tym zjawiskiem. Kluczowe znaczenie ma zrozumienie, że wszystkie fragmenty przedsięwzięcia powinny być oceniane w kontekście ich łącznego oddziaływania na środowisko. Tylko w ten sposób można zapewnić właściwą ochronę cennych zasobów naturalnych oraz zminimalizować negatywne skutki inwestycji na otaczające nas środowisko.

Skontaktuj się z TaxFinLaw, aby dowiedzieć się więcej o salami slicing w procesie inwestycyjnym i uzyskać wsparcie w ochronie swoich interesów.

FAQ – Salami Slicing w procesie inwestycyjnym a decyzja środowiskowa
 
1. Czym jest "salami slicing" w kontekście inwestycji i decyzji środowiskowych?
"Salami slicing" to strategia dzielenia dużego projektu inwestycyjnego na mniejsze etapy lub części, aby uniknąć pełnej oceny środowiskowej wymaganej dla większych przedsięwzięć. W efekcie każdy fragment może nie wymagać decyzji środowiskowej, mimo że całość projektu ma znaczący wpływ na środowisko.
 
2. Dlaczego inwestorzy stosują "salami slicing" w odniesieniu do decyzji środowiskowych?
Inwestorzy mogą dzielić projekty, aby:
  • Ominąć konieczność uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla całego przedsięwzięcia.
  • Przyspieszyć realizację inwestycji, unikając długotrwałych procedur administracyjnych.
  • Zminimalizować widoczność wpływu inwestycji na środowisko naturalne.
 
3. Czy "salami slicing" w kontekście decyzji środowiskowych jest zgodne z prawem?
Nie zawsze. Jeśli podział projektu jest sztuczny i ma na celu obejście przepisów (np. ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku), może zostać uznany za naruszenie prawa. Organy środowiskowe mogą uznać, że całość inwestycji wymaga jednej decyzji środowiskowej.
 
4. Jakie są przykłady "salami slicing" związane z decyzją środowiskową?
Przykłady to:
  • Budowa drogi podzielona na krótkie odcinki, z których żaden nie przekracza progu wymagającego oceny oddziaływania na środowisko.
  • Rozdział inwestycji w farmę wiatrową na mniejsze grupy turbin zgłaszane oddzielnie.
  • Stopniowa rozbudowa zakładu przemysłowego zamiast zgłoszenia jednego dużego projektu.
 
5. Jakie ryzyko niesie stosowanie "salami slicing" w procesach środowiskowych?
Ryzyka obejmują:
  • Unieważnienie pozwoleń przez organy administracyjne po wykryciu podziału.
  • Kary finansowe lub nakaz wstrzymania inwestycji.
  • Protesty społeczne i ekologiczne, jeśli wpływ na środowisko zostanie zignorowany.
 
6. Jak organy środowiskowe reagują na "salami slicing"?
Regionalne Dyrekcje Ochrony Środowiska (RDOŚ) czy Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska mogą przeanalizować całość inwestycji i uznać, że wymaga ona jednej decyzji środowiskowej. Mogą też wszcząć postępowanie w przypadku podejrzenia naruszenia przepisów.
 
7. Czy decyzja środowiskowa zawsze jest konieczna przy dużych inwestycjach?
Tak, zgodnie z polskim prawem (np. ustawą OOŚ), duże inwestycje mogące znacząco oddziaływać na środowisko wymagają decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. "Salami slicing" może być próbą obejścia tego obowiązku.
 
8. Jak uniknąć problemów prawnych przy dzieleniu projektu inwestycyjnego?
Należy skonsultować się z ekspertem ds. prawa środowiskowego i upewnić się, że podział projektu jest uzasadniony merytorycznie, a nie służy jedynie uniknięciu decyzji środowiskowej. Transparentność wobec organów administracyjnych jest kluczowa.
 
9. Czy są legalne alternatywy dla "salami slicing" w kontekście środowiska?
Tak, inwestorzy mogą:
  • Zgłosić cały projekt do oceny środowiskowej od razu.
  • Współpracować z organami środowiskowymi, aby ustalić warunki realizacji etapowej.
  • Wykorzystać procedury uproszczone, jeśli projekt kwalifikuje się do wyjątków.
 
10. Gdzie szukać więcej informacji o "salami slicing" i decyzjach środowiskowych?
 Szczegółowe regulacje znajdziesz w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie oraz u ekspertów ds. prawa środowiskowego.
 
 

Więcej informacji kontakt:

radca prawny, konsultant podatkowy

Radca prawny Daniel Borzym

e-mail: daniel.borzym@gmail.com

tel: 507 95 44 06

 

 

kontakt@taxfinlaw.pl

Tax Fin Law Kancelaria Radcy Prawnego Daniel Borzym - Kancelaria podatkowa i prawna Warszawa

NIP: 5691838055

REGON: 385703097